[FDI News｜Philippines] — Sau khi nhậm chức, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. đã thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số hóa quốc gia. Hiện nay, làn sóng này đang lan tỏa đến lĩnh vực tiêu dùng dân sinh với tốc độ chưa từng có. Ngân hàng Trung ương Philippines (BSP) gần đây đã công bố sẽ hợp tác với nhiều nhà cung cấp ví điện tử để mở rộng phạm vi thanh toán mã QR tại các chợ công cộng (Public Market) trên toàn quốc. Chính sách này được coi là một phần quan trọng của “kinh tế học Marcos 2.0”, nhằm nâng cao tỷ lệ tiếp cận tài chính, nhưng cũng mang lại cú sốc văn hóa giống như “Magellan đổ bộ” đối với hàng vạn tiểu thương truyền thống.
“Chiến dịch đổ bộ” mã QR tại Palawan
Kế hoạch mang tên “Paleng-QR Ph Plus” giống như một cuộc đổ bộ hiện đại, được triển khai đầu tiên tại các chợ ở khu vực du lịch trọng điểm như Palawan và Baguio. Chính phủ hy vọng thông qua thanh toán không dùng tiền mặt tiện lợi và nhanh chóng, không chỉ thu hút thêm du khách tiêu dùng, mà còn đưa các tiểu thương vào hệ thống tài chính chính thức, mở đường cho họ tiếp cận tín dụng nhỏ lẻ trong tương lai. Một quan chức ngân hàng trung ương phát biểu tại buổi họp báo: “Điều này không phải để thay thế tiền mặt, mà là cung cấp thêm lựa chọn, khiến mỗi lần tiêu dùng của người Philippines trở nên an toàn và hiệu quả hơn.”
“Sức mạnh nhân dân” dưới khoảng cách số
Tuy nhiên, việc triển khai chính sách không diễn ra suôn sẻ. Đối với nhiều tiểu thương lớn tuổi quen với giao dịch tiền mặt, việc học sử dụng điện thoại thông minh và ví điện tử chắc chắn là một khoảng cách số khó vượt qua. Họ lo lắng về vấn đề kỹ thuật, độ ổn định mạng, thậm chí sợ bị lừa đảo. Một người bán cá tại chợ Quiapo ở Manila phàn nàn với phóng viên: “Chúng tôi làm ăn ở đây cả đời, dựa vào tình người và uy tín, chứ không phải cái thứ quét qua quét lại này.” Tâm lý kháng cự này khiến người ta liên tưởng đến “Cuộc cách mạng Sức mạnh Nhân dân” (People Power Revolution) lật đổ chế độ Marcos cha năm 1986, cũng xuất phát từ nghi ngờ và bất an đối với chính sách mới.
Để giải quyết bất mãn dân chúng, chính phủ đã phối hợp với các đơn vị địa phương và công ty viễn thông, thiết lập các trạm hướng dẫn tại các chợ lớn, dạy từng bước cách vận hành cho tiểu thương. Cuộc cách mạng số diễn ra tại chợ dân sinh này cuối cùng có thành công hay không, không chỉ thử thách năng lực thực thi của chính phủ Marcos Jr., mà còn định hình sâu sắc cảnh quan tiêu dùng tương lai của Philippines.
