[FDI News｜Indonesia] — Khi Tổng thống Indonesia Jokowi (Joko Widodo) sắp kết thúc nhiệm kỳ, một cuộc chiến chính sách liên quan đến “chủ quyền lương thực” (Food Sovereignty) của quốc gia đang diễn ra gay gắt tại thủ đô Jakarta. Để đối phó với biến động giá lương thực toàn cầu và tác động hạn hán do hiện tượng El Niño, chính phủ Indonesia gần đây đã khẩn cấp triển khai hàng loạt biện pháp ổn định giá sinh hoạt dân sinh, bao gồm giải phóng kho dự trữ chiến lược quốc gia, tăng cường trợ cấp cho nông dân, và giám sát chặt chẽ giá thị trường, nhằm cố gắng giữ vững tuyến phòng thủ bàn ăn cho toàn dân trong chặng đường cuối cùng của nhiệm kỳ.
Trí tuệ kho lúa của “Majapahit”
Hành động lần này của chính phủ Indonesia được một số nhà sử học so sánh với trí tuệ quản lý kho lúa của triều đại “Majapahit” (Majapahit Empire) cổ xưa. Trong lịch sử, triều đại này đã thành công đối phó với nhiều thiên tai và chiến tranh nhờ hệ thống kho lúa trải rộng toàn quốc. Ngày nay, chính phủ Jokowi cũng đã huy động kho dự trữ gạo chiến lược của Cục Hậu cần Quốc gia (Bulog), tung ra thị trường hàng chục vạn tấn gạo giá rẻ, và thực hiện hướng dẫn giá đối với các nhà cung cấp lương thực chính, nỗ lực hết sức kiềm chế kỳ vọng lạm phát do bất thường khí hậu gây ra.
Từ “phụ thuộc nhập khẩu” đến “tự cung tự cấp” – con đường dài dằng dặc
Lâu nay, Indonesia phụ thuộc cao độ vào nhập khẩu một số sản phẩm nông nghiệp quan trọng (như lúa mì, đậu tương), khiến tiêu dùng dân sinh dễ bị ảnh hưởng bởi các cú sốc thị trường quốc tế. Kể từ khi nhậm chức, chính phủ Jokowi đã coi việc nâng cao “chủ quyền lương thực” là chính sách quốc gia cốt lõi, đầu tư mạnh vào cơ sở hạ tầng nông nghiệp, và khuyến khích nông dân trồng đa dạng hóa cây trồng. Tuy nhiên, con đường chuyển đổi đầy thách thức. Một chuyên gia nông nghiệp chỉ ra: “Điều này không chỉ là vấn đề kỹ thuật, mà còn liên quan đến quyền sở hữu đất đai, phân bổ tài nguyên nước, cũng như thay đổi thói quen canh tác truyền thống, tuyệt đối không thể một sớm một chiều.”
Với cuộc bầu cử tổng thống đang đến gần, vấn đề lương thực cũng trở thành tiêu điểm tranh chấp của các thế lực chính trị. Dù cuối cùng ai kế nhiệm, việc thực hiện chủ quyền lương thực thực sự trên mảnh đất “quốc gia vạn đảo” này, và đảm bảo ổn định tiêu dùng cho 270 triệu dân, đều sẽ là một nhiệm vụ lịch sử vô cùng gian nan.
