Tồn kho dầu cọ cao, xuất khẩu phục hồi: Ảnh hưởng thế nào đến dầu ăn dân sinh và định giá ngành F&B?

[FDI News, Malaysia] 

Điểm chính trước tiên

• Tồn kho dầu cọ Malaysia tháng 7 tăng liên tiếp 5 tháng lên mức cao nhất gần 2 năm, tăng 4.02% theo tháng lên khoảng 2.11 triệu tấn do sản lượng tăng nhanh hơn xuất khẩu, tạo áp lực ngắn hạn lên thị trường kỳ hạn.

• Lượng xuất khẩu giai đoạn 1–10/8 tăng 23.3% so với cùng kỳ tháng 7; nếu xu hướng kéo dài, có thể giảm áp lực tồn kho và tạo lực đỡ cho giá.

• Trước đó, Indonesia xả hàng với mức chiết khấu làm ảnh hưởng xuất khẩu Malaysia; từ tháng 8, thuế xuất khẩu Indonesia tăng, năng lực cạnh tranh tương đối của Malaysia kỳ vọng được cải thiện.

• Trong bối cảnh lạm phát hạ nhiệt vừa phải, các cơ quan hoạch định chính sách dự báo lạm phát 2025 và CPO sẽ “ổn định trong biên độ,” tạo dư địa vận hành ở kênh bán lẻ.

Tình hình thị trường và logic giá

• Phía tồn kho: Dữ liệu MPOB cho thấy tồn kho tháng 7 đạt khoảng 2.11 triệu tấn, cao nhất kể từ tháng 12/2023 và là tháng tăng thứ năm liên tiếp, phản ánh đà phục hồi phía cung vượt trội so với lực cầu trong tháng.

• Phía cung: Sản lượng CPO tháng 7 tăng 7.09% theo tháng lên khoảng 1.81 triệu tấn, mức cao nhất gần 1 năm, do mùa vụ thuận lợi cộng hưởng với nền so sánh.

• Phía cầu: Xuất khẩu tháng 7 chỉ tăng 3.82% theo tháng lên khoảng 1.31 triệu tấn, bị chèn ép bởi hàng chiết khấu từ Indonesia trước đó; tuy nhiên 10 ngày đầu tháng 8, xuất khẩu Malaysia đã bật tăng 23.3%, khả năng duy trì là biến số then chốt.

• Phía giá: Giao dịch đang ở thế giằng co giữa “áp lực tồn kho cao” và “cải thiện xuất khẩu,” khiến giá kỳ hạn dễ biến động trong ngắn hạn; nếu đà xuất khẩu tiếp diễn, việc giảm tồn kho bị động sẽ hỗ trợ giá.

• Tác động từ hàng thay thế: Nhập khẩu dầu cọ của Ấn Độ suy yếu trong tháng 7, chuyển sang dầu đậu nành có lợi thế chênh lệch giá; sự thay thế chéo giữa các loại dầu vẫn kéo ảnh hưởng đến định giá dầu cọ.

Truyền dẫn tới đời sống và ngành F&B

• Dầu ăn và thực phẩm chế biến: Dầu cọ vừa là dầu nền tảng vừa là dầu công thức, biến động chi phí sẽ truyền sang cấu trúc chi phí của dầu ăn đóng chai, bánh kẹo snack, thực phẩm ăn liền và đồ chiên rán.

• Nhịp độ định giá đầu cuối: Khi giá thượng nguồn giảm, kênh bán lẻ có xu hướng dùng khuyến mãi thời hạn, gói combo và cơ chế hội viên để bù sản lượng; nếu nguyên liệu phục hồi, biện pháp thường thấy là giảm dung lượng không tăng giá, điều chỉnh tỷ lệ công thức hoặc mở rộng tỷ trọng nhãn hàng riêng để phòng hộ.

• Bối cảnh lạm phát: Giả định chính thức cho lạm phát 2025 ở mức 2.0–3.5% theo hướng “tăng nhẹ,” cùng kỳ vọng giá CPO trong vùng RM3,500–RM4,000/tấn, giúp bán lẻ và F&B quản trị biên lợi nhuận theo cách “điều chỉnh nhỏ, nhanh.” Đồng thời, các tổ chức thị trường cũng chỉ ra CPO gần đây dao động hẹp quanh RM4,400–RM4,600, ngắn hạn nghiêng về đi ngang trong biên độ.

Giải pháp thực tiễn cho bán lẻ và thương hiệu

• Khóa giá trước, linh hoạt sau: Tận dụng mua kỳ hạn xa hoặc công cụ phòng hộ chi phí để khóa một phần chi phí trong giai đoạn áp lực tồn kho cao; đồng thời giữ một tỷ lệ hợp đồng ngắn hạn “neo chỉ số” để ứng phó bất định từ cải thiện xuất khẩu tháng 8.

• Tối ưu cấu trúc: Điều chỉnh độ sâu–rộng SKU và dải quy cách; tung quy cách nhỏ/bịch bổ sung dùng cho gia đình ở vùng nhạy cảm giá, duy trì công thức khác biệt và giá trị gia tăng ở dải biên lợi nhuận cao.

• Thể hiện giá: Ưu tiên khuyến mãi và gói combo để giải phóng nhu cầu; nếu thượng nguồn phục hồi, áp dụng giảm dung lượng không đổi giá và mở rộng thâm nhập nhãn riêng để ổn định giá trị đơn hàng và biên lợi nhuận.

• Cung ứng và niềm tin: Tăng cường truy xuất nguồn gốc, câu chuyện bền vững và truyền thông chứng nhận tuân thủ để củng cố niềm tin thương hiệu, giảm tác động của biến động giá lên lựa chọn tiêu dùng.

Ba điều cần theo dõi tiếp theo

• Động lực xuất khẩu tháng 8–9: Có duy trì mức tăng hai chữ số hay không sẽ quyết định nhịp độ giảm tồn kho và lực đỡ cho giá kỳ hạn.

• Biến động chính sách Indonesia: Thuế xuất khẩu và tỷ lệ pha diesel sinh học trong nước ảnh hưởng nhịp độ bán ra, qua đó liên quan lợi thế cạnh tranh tương đối của Malaysia.

• Độ bền cầu đầu cuối: Dự trữ mùa lễ hội của Ấn Độ và Trung Quốc cùng thay thế chéo giữa các loại dầu (như dầu đậu nành) sẽ tiếp tục chi phối nhu cầu cận biên đối với dầu cọ.

Ngắn hạn, trạng thái “tồn kho cao đè nén, xuất khẩu phục hồi nâng đỡ” cùng tồn tại, giá nhiều khả năng dao động trong biên độ; kênh bán lẻ và F&B có thể cân bằng sản lượng–giá bán–biên lợi nhuận trong môi trường lạm phát ôn hòa thông qua khóa giá sớm, thiết kế dải SKU & bao bì, và chiến lược nhãn hàng riêng.